قطار از آن وسایل نقلیه عمومی است که سفر را برای مسافران راحت و دل‌پذیر می‌کند. سفر با قطار مزایای بی‌شماری دارد و به دلیل همین مزایا، به یک وسیله نقلیه پرطرفدار حتی برای سفرهای طولانی تبدیل شده است. مزایایی مانند امکان انتخاب فضای خانوادگی یا دوستانه، صندلی های راحت و تخت برای استراحت، وجود رستوران و بوفه به همراه غذا و نوشیدنی گرم و سرد، تهویه مناسب، امکان قدم زدن در سالن قطار و از همه مهم‌تر قیمت مناسب بلیط که گزینه قابل توجهی برای سفرهای داخلی و حتی خارجی محسوب میشود. به‌طورکلی قیمت بلیط قطار متناسب با امکاناتی که در هر سفر به شما ارائه میشود تغییر می‌کند؛ اما خدمات، تنها عامل تأثیرگذار روی قیمت نبوده و عوامل بی‌شماری روی قیمت نهایی بلیط قطار تأثیر می‌گذارند. در این نوشته می‌خواهیم شما را با تمام عوامل تأثیرگذار روی قیمت بلیط قطار آشنا کنیم تا بدانید چطور می‌توان بلیط قطار ارزان تهیه کرد. با ره بال آسمان همراه باشید.
در حال حاضر در ایران شرکتهای بسیاری وجود دارند که زیر نظر بخش خصوصی در مسیرهای ریلی برای جابه‌جایی مسافر و بار فعال هستند. شرکتهای رجا، سفیر و فدک سه شرکت اصلی ارائه‌دهنده خدمات ریلی در ایران هستند. قطارهای متنوعی در این شرکتها وجود دارند تا پاسخگوی نیاز قشر گوناگون مسافرین باشند. قیمت بلیط قطار در این شرکتها متناسب باسیاست‌های هر شرکت و با تکیه بر نوع قطار و امکاناتی که به مسافرین ارائه میدهند تعیین میشود. در ادامه به اختصار، شرکتهای ریلی فعال در ایران را معرفی کرده‌ایم:
1. راه آهن جمهوری اسلامی (رجا): رجا، قطارهای متنوعی دارد که بر اساس کیفیت، امکانات و خدماتی که به مسافرین ارائه میدهند در دسته «قطارهای مجلل»، «قطارهای 4 تخته»، «قطارهای 6 تخته» و «قطارهای سالنی رجا» دستهبندی می‌شوند. قطار مجلل رجا با نام زندگی، بیشترین سطح خدمات باکیفیت را به مسافران خود ارائه می‌کند و معمولاً قیمت بلیط آن گران تر از قیمت بلیط سایر قطارهای رجا هستند.
2. سفیر ریل آسیا: امروزه شرکت سفیر ریل آسیا، بزرگترین شرکت ریلی ایران است که شرکتهای بسیاری را در زیرمجموعه خود دارد. شرکتهای بن ریل، ریل سیر کوثر، مهتاب سیر جم، پارس لاریم، رعد تبریز، جوپار و نورالرضا از زیرمجموعههای سفیر هستند. قطارهای فعال در تمام شرکتهای سفیر در سه دستهبندی خدمات درجه 1، درجه 2 و درجه 3 قرار میگیرند. این قطارها معمولاً 4 و 6 تخته هستند و قیمت بلیط شرکتهای سفیر در رنج ارزان تا گران قرار دارند.
3. نوآفرین (فدک): قطارهای لوکس و 5 ستاره فدک امکانات رفاهی بیمثالی را در سه کلاس «اکونومی»، «بیزینسی» و «ویژه» ارائه میدهند. در ساخت قطارهای تندرو فدک از استانداردهای قطارهای 5 ستاره دنیا بهره گرفته شده که در کنار امکانات بیشمار، قیمت بلیط آن نسبتاً بالاست.
بُعد مسافت یکی از تأثیرگذارترین عوامل روی تعیین قیمت بلیط قطار است. طبیعی به نظر می‌رسد هنگامی که تصمیم به سفر با قطار می‌گیرید، قطار شما در ایستگاه‌های بین راه هم توقف دارد. مثلاً اگر بخواهیم اصلی‌ترین ایستگاه های توقف قطار تهران مشهد را عنوان کنیم شامل گرمسار، سمنان، دامغان، شاهرود، نقاب، نیشابور و درنهایت مشهد است و قیمت هر بلیط این قطار باتوجه به مقصد تعریف میشود؛ با این تفاسیر قیمت بلیط قطار تهران مشهد گران تر از بلیط قطار تهران شاهرود است. اما گاهی نقیض این موضوع را هم می‌بینید؛ در ادامه مطلب در‌این‌باره گفته‌ایم...
در بالا به‌اختصار اشاره‌ای به‌قطارهای شرکتهای ریلی کردیم؛ اگر بخواهیم تأثیر نوع قطار بر قیمت بلیط قطار را بررسی کنیم، ابتدا باید با دستهبندی انواع قطار آشنا شویم:
احتمالاً بدانید که قطار مجلل یا 5ستاره‌ی 4تخته گران ترین قیمت بلیط قطار را دارد و بلیط قطار دو ستاره سالنی ارزان ترین قیمت را به خود اختصاص میدهد. به‌صورت کلی قیمت بلیط قطار با توجه به نوع آن در سه دسته فرست کلاس، بیزینسی و اکونومی قرار می‌گیرد. البته نقیض این مورد هم وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره کرده‌ایم...
یک سری از خدمات در قطارها به‌طور ثابت به مسافران ارائه میشود و مسافر حق انتخاب یا کم‌وزیاد کردن این خدمات را ندارد؛ اما برخی از خدمات مانند ارائه غذا یا پذیرایی برای بعضی از قطارها انتخابی است. در این صورت شما میتوانید در کنار خرید بلیط قطار، تعیین کنید تمایل دارید چه خدماتی در طول سفر به شما ارائه شود؛ متناسب با نوع خدمات، قیمت بلیط قطار شما هم تغییر می‌کند. به همین دلیل است که شما اگر در صفحه خرید بلیط قطار ره بال آسمان، بلیط قطار فدک در مسیر تهران مشهد را با قم مشهد مقایسه کنید متوجه می‌شوید قیمت بلیط قطار بیزینسی مسیر تهران مشهد با قیمت بلیط قطار اکونومی قم مشهد برابر یا حتی در مواردی بیشتر است. در این شرایط است که نقش بُعد مسافت روی قیمت بلیط قطار کم‌رنگ‌تر میشود و این نوع خدمات قطار است که تعیین‌کننده قیمت میشود.
تا چند سال پیش اصطلاح «بلیط لحظه آخری» یک عبارت انحصاری برای بلیط های هواپیما محسوب می‌شد؛ اما در حال حاضر این اصطلاح هنگام خرید بلیط قطار به گوش می‌خورد. در چند سال اخیر سیاست قیمت‌گذاری بلیط قطار دچار تغییراتی شده و براساس همین تغییرات برخی از شرکت های ریلی قیمت بلیط قطار خود را در روزها یا ساعات نزدیک به حرکت تخفیف میزنند. به همین دلیل شما میتوانید با خرید بلیط لحظه آخری قطار از برخی شرکت های ریلی، هزینه کمتری بپردازید. البته ناگفته نماند خرید بلیط لحظه آخری قطار به کسانی پیشنهاد میشود که محدودیتی در زمان سفر خود ندارند و به‌تنهایی قصد سفر دارند چراکه ممکن است ظرفیت خالی قطار با ارزان ترین قیمت محدود باشد.
تا قبل از سال 1392 قیمت بلیط قطار در طول سال ثابت بود و هرچند سال یک بار افزایش قیمت بلیط قطار زیر نظر «سازمان راه آهن» انجام می‌شد؛ اما از سال 1392 به بعد به درخواست شرکتهای ریلی، قیمت‌گذاری بلیط قطار مانند بلیط هواپیما شناور شد. شناورشدن قیمت بلیط قطار به این معناست که قیمت در یک محدوده مشخص، متناسب با زمان سفر کم یا زیاد شود. با این تفاسیر امروزه هرچه به بازه پیک سفر نزدیک‌تر می‌شویم قیمت بلیط قطار تا بیشترین محدوده قیمت مجاز خود افزایش می‌یابد و درزمانی که بازار سفررفتن کِساد است، قیمت بلیط قطار تخفیف می‌خورد. به همین دلیل اگر می‌خواهید بلیط قطار ارزان گیرتان بیاید دو راه پیش رو دارید یا زمانی را برای سفر خود انتخاب کنید که پیک سفر نباشد؛ یا سفر برنامه‌ریزی‌شده‌ای را برای خود بچینید که بتوانید از مدت‌ها قبل بلیط قطار خود را تهیه کنید.
ساعت حرکت نقش بسزایی در قیمت بلیط هواپیما دارد؛ اما در سفر با قطار علاوه بر ساعت حرکت، ساعت رسیدن به مقصد را هم باید در نظر داشت. همه از این موضوع آگاه هستیم که طول سفر با قطار بسیار بیشتر از هواپیما است و بسته به نوع قطار که تندرو باشد یا معمولی، مدت زمان سفر، در یک مسیر مشخص، متفاوت است. گاهی با بالا پایین کردن لیست بلیط های موجود در مسیر مدنظرتان ساعت‌های متفاوت حرکت قطارها نظرتان را جلب می‌کند؛ در این قسمت قصد داریم نظر شما را بیشتر به ساعت رسیدن به مقصد جلب کنیم. مسیری مانند مسیر تهران مشهد حدود 9 تا 12 ساعت به طول می‌انجامد. در این بین اگر شما برای سفر و تفریح چند روزه به مشهد می‌روید بهتر است بلیطی را بخرید که حدود ساعت 12 به مشهد برسید. در این صورت با تخمین زمان رسیدن به راه آهن مشهد و پس از آن رسیدن به هتل (حدود ساعت 2 ظهر) بلافاصله میتوانید اتاق خود را تحویل بگیرید. اما در حالتی که صبح زود یا آخر شب به مشهد برسید، عملاً باید هزینه 24 ساعت اقامت در هتل را صرفاً برای حضور چند ساعت بیشتر در اتاق بپردازید. معمولاً قیمت بلیط قطارهای ورودی در صبح زود به مشهد کمی ارزان تر هستند. به همین دلیل هنگام خرید بلیط قطار، هدف خود از سفر و بودجه‌ای که برای سفر مدنظرتان است را گوشه ذهنتان داشته باشید تا بلیط مناسب‌تری را بخرید.
قیمت بلیط قطار با توجه به سن مسافر سه نرخ دارد:
داشتن برخی از سهمیهها مانند سهمیه خانواده جانبازان، سهمیه خانواده شهدا، سهیمه دانشجویی و... موجب میشود قیمت بلیط قطار شامل درصد قابل قبولی تخفیف شود؛ بنابراین باید از این موضوع آگاه باشید که کدام شرکتها در حال حاضر بلیط با تخفیف ارائه میکنند. خانواده شهدا و جانبازان حال حاضر می‌توانند با ارائه کارت بنیاد، بلیط قطار خود از تمام شرکتهای ریلی را با 50درصد تخفیف تهیه کنند. این عزیزان توجه داشته باشند که امکان خرید بلیط نیم بها فقط برای خرید حضوری امکان‌پذیر است و امکان استفاده از این تخفیف در خرید اینترنتی بلیط قطار فراهم نیست. همچنین دانشجویان اگر عضو «سازمان بین‌المللی دانشگاهیان» باشند می‌توانند در خرید اینترنتی بلیط از بلیط قطارهای رجا (یا هر شرکت ریلی حامی این سازمان) حدود 30درصد تخفیف بگیرند. بهتر است دانشجویان عزیز از این موضوع آگاه باشند که با عضویت در سازمان بین‌المللی دانشگاهیان علاوه بر تخفیف روی بلیط می‌توانند از سایر تخفیف‌های اقامتی و... نیز بهره ببرند.
زمان خرید بلیط، گاهی تأثیر مستقیم روی قیمت بلیط قطار دارد؛ پیش‌تر درباره خرید بلیط قطار در بازه زمانی نزدیک به پیک سفر گفتیم که معمولاً قیمت گران‌تر میشود. یا بلیط های لحظه آخری قطار در زمانی که پیک سفر نیست معمولاً ارزان‌‌تر میشود؛ در این بخش می‌خواهیم توجهتان را به موضوعی جلب کنیم که شاید کمتر درباره آن شنیده باشید؛ پس همراه ما باشید:
گاهی درحالی‌که بلیط قطار تهیه نکرده‌اید، قصد سفر با قطار را دارید؛ بنابراین خود را به راه آهن می‌رسانید و اجازه ورود به قطار بدون داشتن بلیط را می‌گیرید. اگر قطار ظرفیت خالی داشته باشد و شما زمان کافی برای تهیه بلیط از راه‌آهن را هم نداشته باشید با هماهنگی رئیس قطار میتوانید سوار قطار شوید؛ تا اینجا مشکل حل شد؛ شما سوار قطار شده‌اید. هنگام چک کردن بلیط توسط رئیس قطار، قبض ورود به قطار برای شما صادر میشود که در ازای آن باید بهای کامل بلیط را پرداخت کنید؛ در این شرایط اگر شما دانشجو باشید یا از خانواده شهدا؛ بزرگسال باشید یا همراهتان کودکی زیر 12 سال باشد؛ملزم به پرداخت کل بهای بلیط بزرگسال هستید و هیچ تخفیفی برایتان اعمال نمی‌شود. در این بین به دو نکته توجه داشته باشید:
در این شرایط گویی اصلاً به ریسکش نمی‌ارزد بدون بلیط سوار شوید؛ البته این نکته را هم مدنظر داشته باشید در ایستگاه‌های مبدأ معمولاً اجازه ورود به قطار بدون بلیط را نمی‌دهند و این اتفاق بیشتر در ایستگاه‌های بین‌راهی می‌افتد.
از ابتدای فعالیت شرکت راه آهن، قیمت بلیط قطار زیر نظر دولت و توسط «شرکت راه آهن» تعیین می‌شد و وزیر راه و شهرسازی بعد از تأیید، آن را ابلاغ می‌کرد؛ اما امروزه شرایط تغییر کرده و قیمت بلیط قطار با درخواست شرکتهای ریلی، توسط «شورای عالی هماهنگی ترابری کشور» پیشنهاد میشود. در نهایت با تصویب «سازمان حمایت از حقوق مصرف کننده» و «هیئت‌مدیره شرکت راه آهن»، تغییر قیمت روی بلیط قطار اعمال میشود. قیمت بلیطی که شورای عالی هماهنگی ترابری کشور پیشنهاد می‌کند با درنظرگرفتن مسیر، نوع، درجه قطار و همچنین خدماتی که آن قطار ارائه میدهد تعیین میشود. با این حال، از آنجایی که قطار در طی چند سال اخیر افزایش قیمت کمتری نسبت به قیمت بلیط سایر وسایل نقلیه به خود گرفته و ثبات بیشتری داشته است؛ یکی از وسایل نقلیه عمومی محبوب محسوب میشود که طرفداران بی‌شماری نه‌تنها در ایران که در جهان دارد.
شما هم‌اکنون میتوانید برای خرید بلیط قطار فدک از ره بال آسمان اقدام کنید. به شما اطمینان خاطر می‌دهیم علاوه بر خرید با مناسب‌ترین قیمت، از دریافت خدمات پشتیبانی ما و دریافت کدهای تخفیف به صورت دوره‌ای، سفرهای ارزان توام با آرامش خیال پیش رو داشته باشید.
شرکتهای رجا، سفیر و فدک سه شرکت اصلی ارائه‌دهنده خدمات ریلی در ایران هستند. قیمت بلیط قطار در این شرکتها متناسب با سیاست‌های هر شرکت، نوع قطار و امکاناتی که به مسافران ارائه میدهند تعیین میشود.
ارزان ترین بلیط قطار مربوط به قطار اتوبوسی یا همان قطارهای سالنی است. در مقابل، قطارهای 5ستاره یا مجللِ 4تخته معمولاً میانگین قیمت بیشتری دارند.
شرکت سفیر ریل آسیا، بزرگترین شرکت ریلی ایران است که شرکتهای بسیاری را در زیرمجموعه خود دارد. شرکتهای بن ریل، ریل سیر کوثر، مهتاب سیر جم، پارس لاریم، رعد تبریز، جوپار و نورالرضا از زیرمجموعههای سفیر هستند.
قطارهای فعال در تمام شرکتهای سفیر در سه دستهبندی خدمات درجه 1، درجه 2 و درجه 3 قرار میگیرند. این قطارها معمولاً 4 و 6تخته هستند؛ از این رو قیمت بلیط شرکتهای سفیر در رنج ارزان تا گران قرار دارند.
قطارهای لوکس و 5ستاره فدک امکانات رفاهی بیمثالی را در سه کلاس «اکونومی»، «بیزینسی» و «ویژه» ارائه میدهند. در کنار امکانات بیشمار، قیمت بلیط آن نسبتاً بالاست.
برخی از شرکت های ریلی قیمت بلیط قطار خود را در روزها یا ساعات نزدیک به حرکت تخفیف میزنند. به همین دلیل شما میتوانید با خرید بلیط لحظه آخری قطار از برخی شرکتهای ریلی، هزینه کمتری بپردازید.
خیر، امرزوه قیمت بلیط قطار شناور است و متناسب با زمان سفر و میزان تقاضای مسافران برای خرید بلیط قطار، کم یا زیاد میشود.
قیمت بلیط کودک نیمبها و قیمت بلیط نوزاد برابر 10درصد مبلغ بلیط بزرگسال است.
داشتن برخی از سهمیهها مانند سهمیه خانواده جانبازان، سهمیه خانواده شهدا و سهیمه دانشجویی قیمت بلیط قطار را با درصد قابل قبولی کاهش میدهد؛ اما باید از این موضوع آگاه باشید که کدام شرکتها در زمان خرید، بلیط با تخفیف ارائه میکنند.
